Karanlık alan kondansatörü, karanlık alan mikroskopi tekniği için kullanılır. Karanlık alan mikroskopisi boyasız şeffaf örneklerin incelenmesi için kullanılır. Bu tür örnekler ışığı zayıf bir şekilde emer ve bu nedenle, parlak alan mikroskopi tekniği kullanılarak gözlemlendiğinde ayırt edilemezler.
Karanlık alan kondansatörünü kullanmak için, kondansatörden daha küçük sayısal açıklığa sahip bir objektifle eşleştirilmelidir. Yağlı kondansatörün açıklığı 1,36–1,25'tir, bu nedenle kondansatör 20x ve üzeri objektiflerle çalışır. Kondansatör, hem kuru hem de daldırma objektifleri için, kondansatör merceği ile lam arasında daldırma yağının kullanılmasını gerektirir. Kondansatör merceğinde daldurma yağının bulunmaması, ışık ışınlarının örneğe ulaşmasını engeller.
Karanlık alan kondansatörü, Abbe kondansatörü yerine kola monte edilir. Kondansatörde aydınlatma halesinin düzgün şekilde hizalanması için iki merkezleme vidası bulunur.
Karanlık alan mikroskopi tekniğini kullanarak örneğin kontrast görüntüsünü elde etmek için 0,17 mm kalınlığında bir lamel ve 1–1,2 mm kalınlığında bir lam kullanılması tavsiye edilir.